Stap 1. Oriënteren
Signaleren dat zorg dichter bij huis mogelijk is
- Signaleer als initiatiefnemer dat zorg dichter bij de patiënt geboden kan worden. De initiatiefnemer is van mening dat de zorg voor de patiënt anders én beter kan door de zorg te verplaatsen: dichter bij mensen thuis.
- Beschrijf hoe de zorg dichter bij huis georganiseerd kan worden. Formuleer een oplossing. De initiatiefnemer is ervan overtuigd dat dit idee een oplossing biedt voor het organiseren van de zorg dichter bij de patiënt. Innovatie start bij een goed idee, maar vormt geen garantie voor succes. Daar is meer voor nodig.
Succesfactor: Overtuiging dat idee bijdraagt aan betere zorg
Intern draagvlak creëren
- Beschrijf het idee kort en bondig, maar wel goed uitgedacht. Bespreek het idee intern met collega’s zoals managers, bestuurders, medisch specialisten, huisartsen, verpleegkundigen en paramedici. Het is belangrijk dat de eerste contouren van het idee getoetst worden bij direct betrokkenen om draagvlak te creëren. Begin klein en betrek direct betrokkenen vanuit de inhoud bij het idee.
- Zorg voor commitment van het bestuur van de organisatie. Zonder draagvlak van het bestuur komen veranderingen niet van de grond. Het bestuur moet tijd en middelen beschikbaar stellen aan het projectteam. Commitment van het bestuur is de basis voor een ‘go’.
Succesfactor: Draagvlak in eerste en tweede lijn
Uitwerken idee: inhoud en haalbaarheid
- Stel een projectteam samen met enthousiaste, deskundige medewerkers met verschillende achtergronden om de innovatie uit te denken. Betrek in elk geval een bedrijfskundige, een medisch specialist van de vakgroep en een medisch manager van het ziekenhuis (tweedelijnszorg), indien aanwezig een kaderarts en een vertegenwoordiger van de huisartsenorganisatie (eerstelijnszorg). Deze personen en organisaties zijn nodig voor de totstandkoming en de uitvoering van de anderhalvelijnszorg. Het projectteam bestaat uit een vaste kern die aangevuld kan worden met interne of externe deskundigen. Maak gebruik van de expertise die voorhanden is. Denk ook aan een verpleegkundige, paramedicus, een financieel medewerker, een bestuurder of manager, een ICT-medewerker en een dataspecialist.
- Stel de meest geschikte persoon aan als projectleider. Zorg dat deze persoon bekend is binnen de organisatie, kennis en ervaring heeft met implementatie van projecten en over een groot netwerk beschikt. De projectleider moet iedereen op het juiste moment bij elkaar brengen en betrokken houden.
- Werk de visie en ambitie van het idee voor anderhalvelijnszorg uit en ga na hoe deze passen binnen de strategische agenda van de ketenpartners in de regio. Als de ambitie past bij de visie van de ketenpartners, heeft het initiatief meer kans van slagen.
- Onderzoek het regiobeeld. Dat wil zeggen: hoe groot is de potentiële zorgvraag in de regio, wat is de omvang van de doelgroep (hoeveel patiënten komen in het ziekenhuis en hadden in anderhalvelijnszorg behandeld kunnen worden?), welke factoren beïnvloeden de zorgvraag? Deze kennis is belangrijk voor de inschatting van de financiële haalbaarheid van de anderhalvelijnszorg met PA en VS.
- Organiseer een bijeenkomst met patiënten van de doelgroep. Inventariseer welke zorg zij nodig hebben en wat zij belangrijk vinden in de zorg. Om de zorg te verbeteren is het belangrijk dat de visie op anderhalvelijnszorg aansluit bij de behoeften van patiënten.
- Werk het idee verder uit in een conceptprojectplan (Voorbeeld van een format: Format Projectplan deel I FMS). Het projectplan bestaat in elk geval uit een korte beschrijving van het project, het regiobeeld, de doelgroep, de samenwerkingspartners, doelstellingen, beoogde effecten, financiering, samenwerkingsafspraken en monitoring.
- Maak een inschatting of het plan financieel haalbaar lijkt. Kijk daarbij, samen met de zorgverzekeraar, naar mogelijke subsidies en innovatiegelden, opbrengsten en interne investeringsmogelijkheden.
Succesfactor: Ondernemersgeest in de genen
Extern draagvlak creëren
- Bespreek het eerste conceptprojectplan met de ketenpartners uit de eerste lijn en tweede lijn. Neem ketenpartners mee in de inhoud van het plan, laat ze meedenken en meebeslissen. Zorg voor inzicht in ieders belangen en bespreek mogelijke weerstand.
- Overtuig hen ervan dat de anderhalvelijnszorg met PA en VS een oplossing kan bieden voor het verplaatsen van zorg naar dicht bij de patiënt. Geef aan wat de doelstellingen zijn, de verwachte resultaten van anderhalvelijnszorg en op welke manier dit bereikt kan worden. Houd rekening met de verschillende belangen en de motivatie van de ketenpartners.
- Betrek de preferente zorgverzekeraar in dit stadium bij het initiatief. Een zorgverzekeraar die meedenkt en de innovatie ondersteunt is een belangrijke voorwaarde voor de implementatie en financiering van de anderhalvelijnszorg. Commitment van de zorgverzekeraar is de basis voor een ‘go’. Creëren van draagvlak betekent dat van tevoren ondersteuning en goedkeuring wordt gevraagd voor het projectplan. Draagvlak creëren is belangrijk omdat de plannen voor anderhalvelijnszorg consequenties hebben voor de patiëntenzorg, de manier van werken van ketenpartners en de patiëntenstromen.
- Breng collega’s en ketenpartners regelmatig op de hoogte van de plannen en de stand van zaken en vraag hen om feedback. Zo kunnen ze langzaam wennen aan het idee, welke veranderingen anderhalvelijnszorg teweegbrengt en wat deze veranderingen voor hen betekenen. Herijk de samenstelling van het projectteam en vul het projectteam zo nodig aan met externe ketenpartners en financiers.
Succesfactor: Draagvlak in eerste en tweede lijn
Hulp en tips
Samenwerken met de VS factsheet V&VN
Werk met een PA, brochure NAPA
Samenwerken aan passende zorg: de toekomst is nú, adviesrapport NZa